ماکت ، نمونک یا مدل ، نمونه ای کوچکتر و ساده تر از آنچه قرار است ساخته شود، می باشد.

ماکت ها به دو دسته کلی مطالعاتی و ماکت های نهایی تقسیم می شوند:

ماکت های مطالعاتی به منظور بررسی آنچه قرار است در نهایت ساخته شود و اصلاح ایراداتی که پس از ساخت ماکت نمایان می گردند، استفاده می شوند.
ماکت های نهایی مدل تکمیل شده از طرح اصلی است که اغلب به منظور ارائه به کارفرمایان ساخته می شود.
مهم ترین نکته در ماکت سازی، مقیاس آن است.
بدین معنا که تمامی اجزای ماکت باید به نسبت یکسان از نمونه اصلی کوچک شده باشند.

جدیدترین و پیچیده ترین ماکتهایی که کمتر به چشم می خورد، ماکتهای متحرک یا دینامیک است. ماکت های متحرک یا دینامیک، همانگونه که از اسم شان پیداست، دارای حرکت و تحرک می باشد. این گونه ماکت ها از نظر ظاهری با واقعیتی که از آن بهره می بریم یکی می باشد.

ماکت های متحرک یا دینامیک، همانگونه که اسم شان پیداست، دارای حرکت و تحرک می باشد. این گونه ماکت ها از نظر ظاهری با واقعیتی که از آن بهره می بریم یکی می باشد. در اینگونه ماکت ها از فرآیندهای شیمیایی ( مانند پتروشیمی و پالایشگاه و...) و مکانیکی (مانند خط تولید اتومبیل) و حتی سیستم های رباتیک استفاده می شود.مرکز تخصصی لیزر پارس این افتخار را دارد تا با دانش، تکنولوژی، نیروی خلاق و هنر، خود را اولین و تنها طراح و سازنده ماکت های متحرک در ایران معرفی کند.

ماکت مدل فیزیکی سه بعدی ارائه دهنده یک طرح،محصول و یا یک ایده است که به منظور ارائه مفاهیم به متخصصین و یا ارائه آن به کارفرما و عموم به روشی ساده وقابل فهم باشند ساخته میشوند. ماکت های معماری ابزاری است که برای درک بهتر،مطالعات، نمایش،ارائه ،جلب سرمایه گذاری ،اخذ مجوز،وبازاریابی وفروش به کار میرود. مدلهای مطالعاتی که به سرعت قابل ساخت هستند و در ساخت آن معمولا از در دسترس ترین و ارزانترین متریال استفاده میشود (مانند مقوا،قطعات چوب،یونولیت،فوم و فوم بورد و ...) ابزار بسیار قدرتمندی برای درک سه بعدی یک طرح میباشند که توسط معماران،طراحان داخلی، طراحان غرفه های نمایشگاهی و طراحان صنعتی استفاده میشوند.اما ساخت ماکت پرزانته پرجزئیات و اصطلاحا ماکت نهایی معمولا توسط ماکت ساز های حرفه ای و شرکت های ماکت سازی که به صورت تخصصی در این حیطه فعالیت میکنند انجام میپذیرد.

 

اهمیت ماکت سازی

ماکت نمونه مناسبی برای ارائه به افراد غیر متخصص و کسانی است که قصد دارند در زمان کوتاه اطلاعاتی از یک پروژه کسب نمایند.
بسیاری از کارفرمایان غیر متخصص که توانایی خواندن نقشه ها و طرح های روی کاغذ را ندارند، با مشاهده ماکت های سه بعدی اطلاعات بسیاری کسب می کنند و حتی ایده هایی برای اصلاح نمونه اولیه ارائه می نمایند. ماکت به مهندسین معماری و عمران در نمایش ایده ذهنی خود به سایرین و مجسم ساختن بنایی که قرار است در طولانی مدت احداث شود، کمک خواهد کرد.
ماکت های متحرک، نمایش کارکرد واقعی یک دستگاه یا مجوعه ای از تجهیزات و ادوات مکانیکی را در مقیاس کوچک نشان می دهد. این امر موجب می گردد خطاها و ایراداتی که در یک پروژه ممکن است در مقیاس واقعی رخ دهد را پیش بینی کرد. تفاوت عدم ساخت ماکت های معماری و متحرک در این است که اگر خطایی در ساخت یک ساختمان رخ دهد هزینه اصلاح آن به مراتب کمتر از یک پروژه صنعتی می باشد و امکان بروز حوداث جبران ناپذیر در صنایع می تواند پایان یک پروژه باشد.
همچنین یکی از علل اصلی ماکت سازی، بررسی نمونه ای بسیار ارزان تر، ساده تر و گاهی کم حجم تر از طرح اصلی، برای پی بردن به ایرادات طراحی، اصلاحات و کسب ایده های جدید است. مثل ماکت دستگاه بسته بندی محصولات ، خط تولید قطعات صنعتی ، هواپیماها، نمونه های اولیه خودروها و…
گاهی از ماکت ها برای نمایش سه بعدی نقشه یک منطقه نیز استفاده می گردد.

 

در ماکت سازی از چه مواد و ابزارهایی استفاده می شود؟

ماکت سازی نیاز به نیروی ذهنی و قوه خلاقانه زیادی دارد و با آموزش می تواند پیشرفت قابل ملاحظه ای داشته باشد.
افراد با توجه به نگاه خود می توانند از یک طرح ماکت های متفاوتی را با متریال مختلف بسازند.
با توجه به استفاده ای که از ماکت ها خواهد شد، مواد سازنده آن ها نیز متفاوت است.
برخی از ماکت ها نمونه های اولیه از هواپیماها یا موتورهای خودرو و امثال این موارد هستند که باید با موادی مشابه آنچه در نمونه واقعی به کار می رود ساخته شوند.
برخی ماکت ها نمونه های نمایشی از یک سازه یا شی‌ء خاص هستند که در ساخت آن‌ها ممکن است از فلزات،
پلکسی گلاس ، شیشه ، یونولیت، گچ، ورقه های پلاستیکی، گل، چوب، نئوپان، کاغذ کاهی،اسفنج، فوم، پلاستیک و… استفاده گردد.
همچنین برای بریدن، تراشیدن و شکل دادن به مواد خام اولیه نیاز به ابزارهایی نظیر دستگاه لیزر ، ماشین تراش ، دستگاه CNC ، اره رومیزی، کاتر ، قیچی، سوهان، شابلون، انواع چسب ها، آب، خط کش، گونیا، نقاله و… مورد نیاز می باشد و مرکز تخصصی لیزر پارس با گذشت سالها توانسته است تمامی تجهیزات مورد نیاز برای ساخت ماکتهای حرفه ای و خاص خود را در یک مکان گرد آورد.
ماکت برخی اجسام، به خصوص در مهندسی معماری و یا حتی کاردستی های مدرسه و هنرستان،کاربرد بسیاری دارند.
اگرچه امروزه ماکت چراغ راهنمایی، درخت، خانه، آدمک های کوچک، نرده و حصار خانه، جدول خیابان و…
همگی به صورت آماده در این مرکز موجود می باشد، اما در برخی موارد تعداد زیادی از این ماکت ها پرهزینه بوده و لازم است خود ماکت مورد نظر را بسازید.